Stres towarzyszy nam niemal każdego dnia. Świat przyśpiesza, pracujemy dłużej i żyjemy intensywniej. Doświadczamy światowych kryzysów. Wzrasta presja. Zapominamy o odpoczynku, a nawet kiedy położymy się do łóżka na upragnione wytchnienie, nasze myśli krążą wokół pracy lub doświadczanych trudności. To odbija się na naszym zdrowiu psychicznym i fizycznym. Częściej chorujemy i tracimy kontakt z ciałem, które krzyczy do nas poprzez kolejne choroby, urazy i napięcia. Oddalamy się od bliskich i rezygnujemy z zainteresowań.
Jak więc powracać do regulacji i stabilności? Jak radzić sobie ze stresem? Jak w tym świecie odnaleźć siebie? Jak zbudować mocne ramy mentalne, na których będziemy mogli bazować w sytuacjach odczuwania stresu?
Na te i na wiele innych pytań dotyczących stresu będę odpowiadać w serii artykułów, które przygotowałam specjalnie dla ciebie!
Chciałabym cię zaprosić we wspólną podróż ku Kobiecej Odnowie. Będziemy iść drogą do twojego „domu”, do twojego wnętrza. Dzięki zdobytej wiedzy będziesz mogła budować własną bezpieczną bazę. Ta droga prowadzi do samoświadomości, zrozumienia, regulacji, spokoju i witalności. Odkrywana w moich artykułach wiedza i techniki staną się twoim kierunkowskazem. Nazywam się Paulina Danielak, jestem psychologiem i będę towarzyszyć ci w tej drodze. Ruszajmy!
Czym jest stres?
Czym jest stres, wie każdy, bo każdy z nas go doświadczył. Bywa jednak, że wokół stresu tworzy się wiele mitów – przez to urasta on do wielkości ogromnego potwora, z którym staramy się walczyć. Uporządkowanie wiedzy pomaga go rozbroić i skupić się „kawałek po kawałeczku” na efektywnym działaniu i zmniejszaniu napięcia. Czym więc jest stres z psychologicznego punktu widzenia?
Stres (na podstawie definicji P. Zimbardo) to zespół reakcji organizmu na różne zdarzenia, które zakłócają naszą równowagę i wystawiają nas na próbę lub przekraczają nasze zdolności radzenia sobie.
Co w definicji stresu jest OGROMNIE ważne?
Stres jest SUBIEKTYWNY. Co to oznacza? Nasza reakcja stresowa zależy od tego, jakie znaczenie (my sami) nadamy danej sytuacji i od tego, jak ocenimy nasze zdolności radzenia sobie z tą sytuacją (źródłem stresu) samemu lub z pomocą innych.
To bardzo ważna wiadomość – dzięki np. budowaniu nowych umiejętności, zasobów, nauce technik regulacji napięcia, medytacji i pracy z myślami/przekonaniami (pracy poznawczej) – możemy zmienić perspektywę oceny sytuacji i wzmacniać poczucie sprawstwa, które w efekcie wzmocni poczucie stabilności i obniży napięcie.
Zanim jednak przedstawię ci, co robić, warto, abyś wiedziała, co stres wzmacnia. Jest kilka czynników psychologicznych, które nasilają stres. Oto kilka przykładowych:
- Brak przewidywalności w sytuacji stresowej – „Nie wiem co się będzie działo”, „Nie wiem czego mam się spodziewać”.
- Brak poczucia kontroli – „Nie mam wpływu na tę sytuację”.
- Brak możliwości działania i reagowania – „Nie mogę nic zrobić”.
- Brak wsparcia społecznego.
Powyższe przykłady często są subiektywną oceną danej sytuacji. Stres zawęża nam „pole widzenia”. Tracimy poczucie wpływania na sytuację. Po dokonaniu analizy możemy często zauważyć nasze realne możliwości działania – dlatego też w stresie ważna jest umiejętność przyjmowania szerokiej perspektywy. Te ćwiczenia przedstawię ci w ramach artykułu o technikach poznawczych.
Wiesz już, czym jest stres i wiesz, że zależy od kontekstu. Wiesz, że dwie osoby w tej samej sytuacji mogą zareagować zupełnie inaczej. Wystąpienie publiczne może być dla jednej osoby ogromnym stresorem (szczególnie gdy ocenia siebie bardzo krytycznie), a dla drugiej ta sama sytuacja może być ekscytująca (szczególnie gdy wie, że ma umiejętności, by sobie poradzić z wystąpieniem). Obie te osoby mogą odczuwać pobudzenie – ale będą je inaczej identyfikować (stres versus ekscytacja).
Dziękuję, że zgłębiałaś tajniki stresu ze mną! W kolejnym artykule opowiem ci o tym, jak stres wpływa na nasze ciało… zajmiemy się więc psychosomatyką.
Do zobaczenia!
Bibliografia:
- Sapolsky R.M (2012): Dlaczego zebry nie mają wrzodów. Psychofizjologia stresu. PWN, Warszawa
- Zimbardo P. G (1999): Psychologia i życie. PWN, Warszawa.
Ekspertka: Paulina Danielak
Psycholog, pedagog, psychoterapeutka poznawczo – behawioralna w trakcie certyfikacji, pracująca pod stałą superwizją. Terapeutka ACT (terapii akceptacji i zaangażowania) i psycholog sportu (AWF). Członkini Association for Contextual Behavioral Science (ACBS) i Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczej i Behawioralnej. Rozwija swoją pasję do psychosomatyki poprzez udział w licznych szkoleniach (m.in. Somatic Experiencing®). Prowadzi swój gabinet psychoterapii indywidualnej oraz organizuje warsztaty i szkolenia dla firm. W pracy łączy podejście poznawcze z pracą somatyczną. Na Instagramie psychoedukuje i uświadamia w tematach redukcji stresu, regulacji napięcia i rozwoju dobrostanu.
Naszą ekspertkę znajdziesz tutaj:
Strona internetowa: https://paulinadanielak.pl
Instagram: https://www.instagram.com/paulinadanielak.psycholog/
Facebook: https://www.facebook.com/paulinadanielak.psycholog/
TikTok: https://www.tiktok.com/@pani_psycholog/
YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=kULHfHQ3Wvc
