Psychobiotyki to żywe organizmy, które po spożyciu w odpowiedniej ich ilości, przynoszą korzyści zdrowotne pacjentom cierpiącym na choroby psychiczne. Jako klasa probiotyków bakterie te są zdolne do wytwarzania i dostarczania substancji neuroaktywnych, takich jak kwas gamma-aminomasłowy i serotonina, które działają na oś mózgowo-jelitową.

Badania przedkliniczne sugerują, że niektóre psychobiotyki mają działanie antydepresyjne lub przeciwlękowe. Jest też trochę prac klinicznych, które pokazują, że suplementacja probiotykiem redukuje objawy zaburzeń gastro-jelitowych wywołane stresem u zdrowych osób, u osób zestresowanych oraz osób leczących zaburzenia depresyjne.

Jak znaleźć dobry probiotyk?

Trzeba pamiętać, aby dobrać taki probiotyk, który ma opisany szczep przebadany klinicznie. To oznacza, że nazwa bakterii probiotycznych musi składać się z trzech części. Na przykład: Lactobacillus (rodzaj) rhamnosus (gatunek) to za mało. Taka informacja na opakowaniu musi budzić niepokój, że szczep zawarty w opakowaniu może być szczepem przypadkowym. Powinno być: Lactobacillus (rodzaj) rhamnosus (gatunek) GG (szczep) ATCC 53 103 (kolekcja drobnoustrojów).
Inny przykład: Lactobacillus plantarum – zły opis, czyli jakość probiotyku jest niepewna.
Lactobacillus plantarum 299V (mój ukochany szczep😉) – szczep na medal!

Lepszy jest probiotyk jedno- czy wieloszczepowy?  

To zależy od celu, który zamierzamy osiągnąć. Dla łagodzenia skutków biegunki np. po antybiotykach dobrze sprawdzają się na ogół probiotyki jednoszczepowe zawierające dużą ilość bakterii w kapsułce.

• Ważne jest dawkowanie – podaje się je w jednostkach tworzących kolonie (CFU). Nie ma jednego dawkowania odnoszącego się do wszystkich probiotyków, choć trzeba pamiętać, że większa dawka nie zawsze jest bardziej skuteczna.
• Podobnie jest w przypadku psychobiotyków – chociaż wydaje się logiczne, że wyższa dawka psychobiotyków powinna wywoływać silniejsze efekty anksjolityczne (przeciwlękowe) lub antydepresyjne…, to jak dotąd nie ma badań, które by takie przypuszczenie potwierdziły.
• Ważne jest przechowywanie probiotyku – powinien być trzymany w chłodzie, w temp. 15-17 st. C i nie na słońcu.
• Ważny jest sposób suplementacji – psychobiotyki bierze się podczas posiłku (lub w porze okołoposiłkowej), pamiętając o tym, by nie popijać kapsułki gorącymi płynami.
• Ważny jest czas suplementacji – zazwyczaj to 8 tygodni.

Warto zapamiętać:
Na polskim rynku jest jeden psychobiotyk będący mieszaniną gatunków: LACTOBACILLUS HELVETICUS ROSELL®-52 i BIFIDOBACTERIUM LONGUM ROSELL®-175. To jeden z tych „pomocników”, który wraz z dietą i aktywnością fizyczną jest częścią terapii osób z zaburzeniami nastroju.
Pamiętaj, że zawsze po pomoc trzeba kierować się do lekarza-psychiatry. Leczenie psychiatryczne jest coraz doskonalsze i przestało być tematem tabu.

Autorka: Prof. dr hab. Ewa Stachowska