Kłykciny kończyste (condylomata acuminata), określane również jako brodawki płciowe, są jednym z najczęstszych rodzajów infekcji przenoszonych drogą płciową. Szacuje się, że prawie wszyscy aktywni seksualnie ludzie zostaną zakażeni co najmniej jednym rodzajem wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV) w ciągu życia.

Są to łagodne zmiany proliferacyjne występujące głównie w obrębie narządów płciowych, ale także na błonach śluzowych jamy ustnej, czy w okolicach odbytu. Typowo są to miękkie różowe twory o brodawkowatej powierzchni i średnicy od 1 do 5 mm. Kłykciny kończyste w początkowym stadium mają obraz małych czerwonawych grudek, które w miarę upływu czasu zlewają się w uszypułowane kalafiorowate wykwity. Jeśli osiągają większe rozmiary, przyjmują barwę brunatną. Brodawki narządów płciowych mogą być tak małe i płaskie, że są widoczne jedynie w dużym powiększeniu.

Przyczyną powstawania kłykcin kończystych jest infekcja wirusem brodawczaka ludzkiego (human papilloma virus – HPV), głównie typami 6 i 11 (odpowiadają za ponad 90% przypadków). W wyniku koinfekcji w brodawkach płciowych może występować wiele typów HPV, w tym typy onkogenne (mające duży potencjał wywołania nowotworu złośliwego).

Kłykciny kończyste u kobiet typowo lokalizują się na wargach sromowych większych i mniejszych, w przedsionku pochwy i szyjce macicy. Kłykciny kończyste u mężczyzn najczęściej zlokalizowane są na prąciu, rzadziej w okolicach ujścia cewki moczowej, na mosznie, czy w pachwinach. Zmiany w okolicy okołoodbytniczej obserwuje się u obu płci, choć częściej spotykane są u mężczyzn. Brodawki narządów płciowych mogą również rozwijać się w jamie ustnej lub gardle osoby, która miała oralny kontakt seksualny z osobą zakażoną.

Do zakażenia dochodzi najczęściej na drodze kontaktów seksualnych (genitalno-genitalnych, oralno-genitalnych i analno-genitalnych). Infekcja HPV jest również możliwa w trakcie porodu oraz w wyniku zaniedbań higienicznych (używanie wspólnych ręczników, bielizny).

Objawy: Zmiany pojawiają się od kilku tygodni do kilku miesięcy po zakażeniu. Zwykle są bezobjawowe, czasami powodują świąd. Brodawkom płciowym może towarzyszyć również sączenie i nieprzyjemny zapach.

Rozpoznanie brodawek płciowych opiera się najczęściej na charakterystycznym obrazie klinicznym, w niektórych przypadkach konieczne jest wykonanie badania histopatologicznego (pobranie fragmentu zmiany i badanie pod mikroskopem). W rozpoznaniu drobnych subklinicznych zmian wykorzystuje się także kolposkop.

Obecność kłykcin kończystych wpływa na aktywność seksualną oraz obniżenie jakości życia. Niestety w większości przypadków zmiany mają charakter nawracający, co jest związane z brakiem możliwości całkowitego wyleczenia.

Leczenie kłykcin powinno być prowadzone przez lekarza. W zależności od lokalizacji, wielkości i mnogości zmian można zastosować leczenie farmakologiczne oraz zabiegowe (elektrokoagulacja, kriochirurgia, laseroterapia, chirurgia). Bardzo skuteczna jest laseroterapia zmian laserem CO2, ponieważ ogranicza ryzyko nawrotów i można ją wykonywać także u kobiet w ciąży oraz w przypadku bardzo dużych zmian.

Czy można uchronić się przed infekcja HPV?

Jednym ze sposobów ochrony przed infekcja wirusem HPV są szczepienia profilaktyczne! Najlepiej jednak zrobić to przed rozpoczęciem życia seksualnego. Dodatkowo działania profilaktyczne obejmują higienę i stosowanie barierowych środków ochronnych.

Materiał przygotowała lek. med. Agata Fleming
Dr Agata Fleming przyjmuje w Aurea Clinic, w miejscu, gdzie w trosce o kobietę pasję do medycyny łączymy z empatią.