W czasach, kiedy podróżowanie stało się tak popularne i dostępne, trudno nie zadawać sobie podobnych pytań.

Jakie są zagrożenia? My, ginekolodzy, najbardziej obawiamy się wystąpienia choroby zakrzepowo zatorowej – loty trwające 4 godziny i dłużej są związane z potencjalnie zwiększonym jej ryzykiem.
Nie ma wystarczających dowodów naukowych wykazujących negatywny wpływ latania na powikłania w uprzednio zdrowej ciąży. Ponadto, teoria promieniowania kosmicznego i jego wpływu na płód jest uznawana za nieznaczącą u podróżujących ciężarnych.

Co zatem zrobić, aby podróżowanie w ciąży było bezpieczne dla mamy i dziecka? Z pomocą przychodzą zalecenia różnych towarzystw naukowych, z czego najbardziej znaczące są rekomendacje Amerykańskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, aktualizowane w 2019 r.:
Za „bezpieczną” granicę dla ciąży pojedynczej linie lotnicze uznają 36 tygodni. Na około tydzień przed planowaną podróżą zalecana jest wizyta ginekologiczna (celem zbadania, czy ciąża przebiega prawidłowo) i ewentualnie uzyskanie zaświadczenia dla linii lotniczych.
Z uwagi na to, że silnych turbulencji nie da się przewidzieć, wskazane jest, aby ciężarna miała zapięte pasy podczas całego lotu – celem ochrony przed potencjalnymi urazami.
Należy zadbać o ruch! Okresowe prostowanie i zginanie kończyn dolnych, unikanie obcisłych ubrań, spacer po kabinie co jakiś czas – wszystko to w połączeniu z odpowiednim nawodnieniem jest istotnym elementem profilaktyki choroby zakrzepowo-zatorowej.
Zakładanie pończoch uciskowych oraz podanie heparyny drobnocząsteczkowej to działania zapobiegające chorobie zakrzepowo zatorowej w grupie pacjentek ciężarnych z już istniejącymi czynnikami ryzyka zakrzepicy.
Warto mieć plan B: ciąża przebiegająca prawidłowo dziś, jutro może już nie przebiegać prawidłowo. Najwięcej powikłań ciąży występuje w I. oraz III. trymestrze. Dobrze jest sprawdzić, czy w miejscu docelowym oraz przesiadkowym podróży jest opieka medyczna, która mogłaby zapewnić opiekę ciężarnej, czy ubezpieczenie obejmuje ciążę i ewentualny poród.
Zaufaj swojemu lekarzowi: każda kobieta i każda ciąża są inne, wszystkie decyzje powinny być podejmowane w sposób zindywidualizowany.

Podsumowując, zdrowa ciężarna w niepowikłanej ciąży może bezpiecznie latać samolotem. Ciężarne, u których występują powikłania, mogące wymagać pilnej pomocy medycznej, powinny zrezygnować z tej formy podróży.

Materiał przygotowała lek. med. Eliza Kobryń

Eliza Kobryń
Absolwentka I Wydziału Lekarskiego na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym. Obecnie odbywa szkolenie specjalizacyjne z położnictwa i ginekologii w Uniwersyteckim Centrum Kobiety i Noworodka w Warszawie.
Nieustannie dba o swój rozwój zawodowy. Odbyła staże zagraniczne w Cambridge, Londynie i Japonii. Jest autorką publikacji w międzynarodowych czasopismach naukowych oraz członkiem Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników (PTGiP) oraz European Network of Trainees in Obstetrics and Gynecology (ENTOG) zrzeszającym młodych adeptów położnictwa i ginekologii w Europie.