Blog/ Kobieca Odnowa 2.0/ Policystyczne jajniki i zespół policystycznych jajników – ta sama choroba?

Kobieca Odnowa 2.0 • 19 stycznia 2023

Policystyczne jajniki i zespół policystycznych jajników – ta sama choroba?

Długość artykułu: 2 minuty

Na wstępie istotne jest uściślenie terminów: sam obraz jajników policystycznych w badaniu ultrasonograficznym nie jest równoznaczny z zespołem policystycznych jajników (Policystic Ovary Syndrome – PCOS).

Do rozpoznania PCOS konieczne jest spełnienie przynajmniej 2 z 3 kryteriów – tzw. Kryteriów Rotterdamskich. Należą do nich:

brak miesiączki lub rzadkie miesiączki,
kliniczne lub laboratoryjne objawy hiperandrogenizmu,
policystyczny obraz jajników w badaniu ultrasonograficznym.

Dlaczego to różnicowanie jest takie ważne?

Jak łatwo zauważyć, można mieć PCOS nie mając policystycznych jajników!

Same policystyczne jajniki (PCO) w USG mogą występować u młodych kobiet poniżej 20 roku życia i jeśli nie towarzyszą im inne objawy, nie ma wskazań do podejmowania żadnych działań. Natomiast zespół policystycznych jajników (PCOS) wiąże się z szeregiem zmian hormonalnych i metabolicznych. Występuje hiperandrogenizacja, która może objawiać się hirsutyzmem (nadmierne owłosienie typu męskiego) oraz trądzikiem.

U większości kobiet z PCOS ma miejsce brak owulacji, co skutkuje rzadkimi miesiączkami lub ich całkowitym zanikiem, a niepłodność dotyka znaczny odsetek kobiet z tym schorzeniem. Nie sposób nie wspomnieć o zaburzeniach metabolicznych, takich jak hiperinsulinemia, insulinooporność, otyłość i hiperlipidemia – w dłuższej perspektywie mogące prowadzić do cukrzycy typu 2, zespołu metabolicznego oraz zwiększonego ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.

Postępowanie w PCOS zależy od objawów; nie jest możliwe całkowite wyleczenie choroby, nie ma też jednego skutecznego leczenia. W przypadku zaburzeń gospodarki węglowodanowej wdrażane jest leczenie przeciwcukrzycowe. Jeżeli problemem jest niepłodność – postępowanie obejmuje indukcję owulacji.

U kobiet nieplanujących ciąży najbardziej właściwym podejściem jest zastosowanie antykoncepcji hormonalnej dwuskładnikowej, mającej działanie antyandrogenne w celu zminimalizowania trądziku i hirsutyzmu. W leczeniu PCOS ważne jest współdziałanie ginekologa i endokrynologa, a czasami również lekarzy innych specjalności, aby móc kompleksowo pomóc Pacjentce.

Opracowała: lek. Eliza Kobryń